Argos: Glasscherven en duistere rituelen

In de Argos-uitzending over ritueel misbruik komen niet alleen verhalen van slachtoffers, onderzoekers en therapeuten ter sprake, maar bespreekt men ook de rol van de politie en het adviesorgaan LEBZ. Dit zet grote vraagtekens bij de rol die het opsporingsaparaat en adviesorgaan van de politie bij dit type misbruik speelt.

Vorig jaar april startte Argos een onderzoek onder slachtoffers van georganiseerd seksueel misbruik. Meer dan tweehonderd mensen deelden hun verhaal via een online vragenlijst, die met behulp van verschillende experts is opgesteld. Deelnemers spreken openhartig over misbruik op sportclubs en internaten, over loverboys en sekten. Een deel van die verhalen leidde al tot een reeks eerdere uitzendingen. Bij een ander deel had Argos aanvankelijk de neiging de verklaringen aan de kant te schuiven. Te controversieel, te ongeloofwaardig.

Honderdveertig van de verhalen zouden — als de aangevers zich bij de politie melden — het stempel ‘rituele kenmerken’ krijgen. Dat is seksueel misbruik, waarbij ook allerlei macabere aspecten een rol spelen. Satanische rituelen bij kaarslicht, martelingen, maar ook het ritueel offeren van baby’s.

Het is in Nederland zo geregeld dat aangiftes met rituele kenmerken in een vroeg stadium moeten worden doorgestuurd naar de LEBZ – De Landelijk Expertisegroep Bijzondere Zedenzaken van de politie. Het doel van de LEBZ is om valse beschuldigingen te voorkomen. Ze stellen dat noch in Nederland, noch elders in de wereld ooit bewijs is gevonden voor Ritueel Misbruik. Onder rechtspsychologen is de opvatting dominant dat de gruwelijke herinneringen van slachtoffers niet authentiek zijn, maar worden aangepraat in therapie.

Is LEBZ een poortwachter om rechtsvervolging bij ritueel misbruik te voorkomen?

Het voornaamste doel van de LEBZ is waarheidsvinding. Ze houden zich niet zelf bezig met opsporing, want dat is de taak van de politie. De LEBZ beoordeelt een dossier tegen het eind van een opsporingsonderzoek, maar in principe nog voordat een eventuele verdachte is aangehouden. Een adviesgroep bestaande uit vier leden met elk hun eigen expertise beoordelen het dossier en zijn vooral gericht op verificatie (kloppen de claims met aanvullend bewijs) of falsificatie (zijn er onterechte beschuldigingen).

Dat leidt er in een merendeel van de zaken toe dat LEBZ adviseert om het opsporingsonderzoek te stoppen, vanwege het ontbreken van of tegenstrijdigheden in het bewijs, of onbetrouwbaarheid van de herinneringen. Voor zover LEBZ weet heeft geen van de zaken waarin ze heeft geadviseerd daadwerkelijk geleid tot een strafproces.

Ondanks dat het is toe te juichen dat strafrechtelijk onderzoek met grote zorgvuldigheid gebeurt — zeker wanneer er ernstige beschuldigingen worden geuit jegens de vermeende dader(s) — is het opmerkelijk en zelfs verdacht dat het zelden of nooit tot vervolging leidt. Daarmee is het de vraag of de focus daadwerkelijk ligt op waarheidsvinding, of juist op het voorkomen van strafrechtelijke vervolging. Is dat laatste het geval, dan fungeert LEBZ als poortwachter voor het ‘netwerk’.

Uit het onderzoek van Argos blijkt dat er een opvallende overlap is tussen de verhalen van slachtoffers, die onafhankelijk van elkaar dezelfde locaties of daders aanwijzen. Ook zijn er gynaecologen die glasscherven of andere voorwerpen uit de vagina of baarmoeder van de slachtoffers verwijderen. Daarom lijkt het standpunt dat dit type misbruik niet te bewijzen zou zijn uiterst discutabel.

Een uitgebreide schriftelijke reactie van LEBZ is te vinden op de website van Argos (klik op de pijl “open” V). De voormalig voorzitter van de werkgroep Ritueel Misbruik, oud-advocaat generaal Joost Hulsenbek — die in de jaren ’90 claimde nooit enig forensisch bewijs te hebben gevonden voor dit type misbruik — pleit nu voor een nieuw onderzoek.

In de Argosuitzending over ritueel misbruik vraagt men zich af of de conclusie van LEBZ dat er nooit bewijs is gevonden van ritueel misbruik, wel klopt. “Moeten hun verklaringen niet net zo serieus worden genomen als ieder ander signaal van ernstig seksueel misbruik? Argos deed een jaar lang onderzoek naar de verhalen van slachtoffers, analyseerde de soms schokkende overlap in hun verhalen en toetste aan de hand van deskundigen in binnen- en buitenland de aannames over ritueel misbruik.”

Daarnaast blijkt dat de meeste verhalen over duistere rituelen en extreem seksueel misbruik meestal niet bij de politie terechtkomen. Deze uitzending van Argos is, ondanks het moeilijke en pijnlijke onderwerp, een absolute aanrader omdat het ook allerlei aspecten ter sprake brengt, die een rol spelen bij het meestal niet vervolgen van de daders.

> Klik hier voor de Argos radio-uitzending “Glasscherven en ritueel misbruik”

Ella Ster* | bron: ellaster.nl

Artikelen door mij geschreven mogen alleen 1:1 elders gepubliceerd worden mits de auteur Ella Ster* duidelijk bovenaan of onderaan het artikel staat vermeld. Daarnaast moet er onderaan de vermelding staan: “Bron: www.ellaster.nl”

Wil je reageren?

Je mag hieronder je reactie plaatsen. Reacties worden gemodereerd en het kan enige tijd duren voordat deze online verschijnen. Alleen respectvolle reacties die bijdragen tot een zinvolle discussie worden toegelaten. Hou het wel kort en to-the-point. Maximaal ± 250 woorden.

Door het plaatsen van een reactie onder een artikel laat je bepaalde gegevens achter op ellaster punt nl. Lees in onze privacyverklaring hoe er met je persoonsgegevens wordt omgegaan.